Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2013

Ρήξη χιαστών....αποκατάσταση


Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου γόνατος – Φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση
Η άρθρωση του γόνατος είναι μια από τις πιο ιδιαίτερες και πολύπλοκες αρθρώσεις του ανθρωπίνου σώματος. Διατηρεί τη σταθερότητα και την ελαστικότητα που απαιτούνται για τις κινήσεις της σε ένα πλήθος συνδέσμων (8 συνολικά) καθώς και στους δύο(2) μηνίσκους (έσω και έξω), που υπάρχουν σε κάθε γόνατο, ανάμεσα στο μηριαίο οστό και την κνήμη. Από τους οκτώ (8) συνδέσμους (επιγονατιδικός σύνδεσμος, καθεκτικοί της επιγονατίδας [3], έσω-έξω πλάγιος σύνδεσμος [2]και πρόσθιος-οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος[2]), αυτός που είναι υπεύθυνος για τη σταθεροποίηση του γόνατος από εμπρός προς τα πίσω και εμποδίζει την προς τα πίσω κίνηση της κνήμης σε σχέση με το μηρό, είναι ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος.Ρήξη προσθίου χιαστού: Η ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου, ιδιαίτερα στις αθλητικές δραστηριότητες όπως ποδόσφαιρο, θεωρείται μια συχνή κάκωση. Αν δεν αντιμετωπισθεί σωστά μπορεί να αφήσει μόνιμες βλάβες στην άρθρωση και δυσκολία σε κάθε κίνηση, ακόμα και στο απλό περπάτημα. Επίσης χρειάζεται ειδική παρακολούθηση και πρόγραμμα αποκατάστασης, το οποίο θα αναλυθεί παρακάτω.Συμπτώματα: Αν συμβεί ρήξη προσθίου χιαστού θα ακουστεί ο ήχος της ρήξης τη στιγμή που σπάει. Τα συμπτώματα συνίστανται σε οίδημα του γόνατος, επώδυνη κινητικότητα της άρθρωσης και δυσχέρεια της βάδισης.
Διάγνωση: Στη διάγνωση συμβάλλει η γνώση του μηχανισμού κάκωσης (πώς συνέβη), το αίμαρθρο, που αποτελεί συχνά το μόνο κλινικό σημείο και διάφορες λειτουργικές δοκιμασίες της άρθρωσης, οι οποίες εκτελούνται από το γιατρό ή το φυσικοθεραπευτή και με τις οποίες ελέγχεται η ακεραιότητα του πρόσθιου χιαστού.
Η διάγνωση υποβοηθείται από τις απλές ακτινογραφίες (για ύπαρξη τυχόν αποσπαστικού κατάγματος), ενώ ιδιαίτερη συμβολή στη διάγνωση ρήξεων πρόσθιου χιαστού και συνοδών οστικών κακώσεων έχει η μαγνητική τομογραφία, το ποσοστό ακρίβειας της οποίας κυμαίνεται από 90 έως 100%.
Θεραπεία: Ο σκοπός και ο στόχος της θεραπευτικής αγωγής είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας του γόνατος, που συνδέεται άμεσα με την προστασία των μηνίσκων και των αρθρικών χόνδρων και η ταχύτερη –κατά το δυνατόν- επάνοδος στην καθημερινή δραστηριότητα.
Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική και οι παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή της είναι κυρίως η φύση και η έκταση της βλάβης (μερική ή ολική ρήξη) αλλά και οι λειτουργικές απαιτήσεις του ασθενή, η ηλικία, το επίπεδο των αθλητικών ενασχολήσεων, οι καθημερινές δραστηριότητες και το επάγγελμά του.
Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση: Η φυσικοθεραπεία σε ρήξη πρόσθιου χιαστού, ιδιαίτερα μετά από χειρουργική επέμβαση, είναι μια αρκετά πολύπλοκη και κάποιες φορές επίπονη διαδικασία. Το πρόγραμμα αποκατάστασης χωρίζεται σε έξι (6) φάσεις και μπορεί να διαρκέσει, μαζί με τις ασκήσεις στο γυμναστήριο, έως και εικοσιτέσσερις (24) εβδομάδες ή έξι (6) μήνες για πλήρη αποκατάσταση. Παρακάτω παραθέτουμε περιληπτικά το πρόγραμμα κάθε φάσης:
Φάση 1η 0 – 2 εβδομάδες1.Έλεγχος της φλεγμονής (κρυοθεραπεία), 2.Προστασία του μοσχεύματος με εφαρμογή νάρθηκα, 3.Κλείσιμο γόνατος μέχρι 90 μοίρες κάμψη, 4.Ενίσχυση της ποδοκνημικής, 5.Ισομετρικές συσπάσεις σε τετρακέφαλο, οπίσθιους, μηριαίους, απαγωγούς-προσαγωγούς, 6.Βάδιση με πατερίτσες και μερική φόρτιση.
Φάση 2η 2 έως 6 εβδομάδες
1.Πλήρες εύρος τροχιάς κίνησης του γόνατος, 2.Αύξηση μυϊκής ισχύος, 3.Διατάσεις οπισθίων μηριαίων, 4.Βελτίωση νευρομυϊκού συντονισμού και καρδιοαναπνευστικής αντοχής (στατικό ποδήλατο), 5.Βάδιση χωρίς στήριγμα.
Φάση 3η 6 έως 10 εβδομάδες
1. Κάμψη έως 120ο και πλήρης έκταση, 2. Ανέβασμα και κατέβασμα σκαλοπατιού, 3. Κανονικό ποδήλατο, 4. Ασκήσεις με αντίσταση (βάρη)
Φάση 4η 10 έως 14 εβδομάδες
1.Αισθητή μείωση του πόνου, 2.Τετρακέφαλος στο 80%, 3.Οπίσθιοι μηριαίοι σχεδόν στο 100%, 4.Μικρά αλματάκια, 5.Σχοινάκι.
Φάση 5η 14 – 18 εβδομάδες
1.Πλήρες και ανώδυνο εύρος κίνησης, 2.Αλματάκια με το ένα πόδι, 3.Τρέξιμο, 4.Αλλαγές κατεύθυνσης, 5. Ημικαθίσματα έως 60ο, 6. Επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις («φρενάρισμα»), 7.Αύξηση της ταχύτητας, 8.Αύξηση των επαναλήψεων.
Φάση 6η 18 – 24 εβδομάδες
1.Λειτουργικές ασκήσεις, 2.Ένταξη στις καθημερινές δραστηριότητες, 3.Προπόνηση σε κανονικές συνθήκες και ένταση, καθώς και επαναφορά σε φυσιολογικές αθλητικές δραστηριότητες.

πηγή: www.neaepohi.gr