To 4-4-2 στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Ανάλυση (μέρος Β)

Σε προηγούμενη ανάρτηση κάναμε μια μικρή αναφορά στο 4-4-2 και αρχίσαμε να αναλύουμε την αμυντική διάταξη του συστήματος. Συνεχίζουμε λοιπόν και με τις άλλες 2 ζώνες. Τους κεντρικούς και τους επιθετικούς
Κεντρικοί: όπως και με τους αμυντικούς, έτσι και οι χαφ χωρίζονται σε 2 μέρη. Στους πλάγιους χαφ και στους κεντρικούς χαφ.
Κεντρικοί χαφ: Στα επιθετικά τους καθήκοντα συνήθως ο ένας είναι ο αρχιτέκτονας της επίθεσης, ενώ οι άλλοι τον υποστηρίζουν στην επίθεση. Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σκίτσο οι 2 κεντρικοί χαφ συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον.

Ο κεντρικός αμυντικός 3 ορίζει την κατεύθυνση της επίθεσης, περνώντας την μπάλα είτε στους πλάγιους μπακ 1 και 2, είτε στον κεντρικούς χαφ. Αυτοί έχουν διαφορετικά καθήκοντα. Ο Α είναι υπεύθυνος για τις μεγάλες μπαλιές προς τις πτέρυγες, ενώ ο  Β για τις κάθετες μπαλιές στην πλάτη τις άμυνας

Στα αμυντικά τους καθήκοντα, ο ένας πρέπει να αμυνθεί πάνω στον αντίπαλο παίχτη που κουβαλάει την μπάλα,ώστε να δώσει τον κατάλληλο χρόνο στους συμπαίχτες του, να πάρουν θέσεις άμυνας στο χώρο. Ο άλλος πρέπει να καλύψει τον χώρο ανάμεσα στους κεντρικούς αμυντικούς, όπως φαίνεται και στο παρακάτω σκίτσο.

Πλάγιοι χαφ: Οι πλάγιοι χαφ στο 4-4-2, πρέπει να υποστηρίξουν τόσο τους κεντρικούς χαφ, όσο και τους πλάγιους αμυντικούς.

Στα επιθετικά τους καθήκοντα θα πρέπει να κινούνται στο μεσαίο 1/3, δημιουργώντας τον χώρο στους πλάγιους αμυντικούς για να κινηθούν. Βοηθούν επίσης τους κεντρικούς χαφ, με το να τους υποστηρίξουν στην επίθεση και να κινηθούν στα κενά των αντίπαλων επιθετικών. ,ε τον τρόπο αυτό βοηθούν και τους επιθετικούς της ομάδας. Σε άλλες περιπτώσεις μεταφέρουν την μπάλα στην περιοχή, ενώ μπορούν να αντικαταστήσουν τους φορ, όταν αυτοί κουβαλούν την μπάλα.

Όπως βλέπουμε και στο σκίτσο οι πλάγιοι χαφ κινούνται από την κλασσική τους θέση (Α), προς το κέντρο του γηπέδου, θέση (Β), ενώ οι πλάγιοι αμυντικοί κινούνται προς το επιθετικό 1/3. Τα μαύρα βελάκια δείχνουν την κίνηση των πλάγιων χαφ, όταν αυτοί κινούνται στα κενά των αμυντικών.

Στα αμυντικά τους καθήκοντα, η πιο σημαντική ευθύνη των πλευρικών χαφ είναι να καλύψουν τα πλευρικά  1/3 του γηπέδου.Εδώ θα βοηθήσουν τους πλάγιους αμυντικούς, με το να καλύψουν το κενό που δημιουργείται, ανάμεσα στους πλάγιους αμυντικούς και στους κεντρικούς αμυντικούς. Μπορούν επίσης να καλύψουν τους κεντρικούς χαφ, αφού είναι γνωστό πως οι οι μάχες στο κέντρο είναι ένα σημαντικό στοιχείο στην διάρκεια ενός αγώνα.

Επιθετικοί: Τα επιθετικά καθήκοντα τους, διαφέρουν ανάλογα με τις ιδέες του προπονητή. Κανονικά οι επιθετικοί πρέπει να κινούνται στα κενά των αντίπαλων αμυντικών. Σε ορισμένες ομάδες είναι υπεύθυνοι στο να κρατούν την μπάλα.Σε αυτή την περίπτωση την θέση τους στην επίθεση παίρνουν οι πλάγιοι χαφ. 

Όπως βλέπουμε και στο παραπάνω σκίτσο, οι θέσεις Α και Β είναι οι βασικές θέσεις που έχουν οι επιθετικοί στο 4-4-2. Με πράσινο βελάκι φαίνεται η κίνηση τους στο επιθετικό 1/3, ενώ με κόκκινο βελάκι είναι οι πάσες που πρέπει να βγουν από τον κεντρικό χαφ (1). Ορισμένοι προπονητές θέλουν να εκμεταλλευτούν τα κενά που δημιουργούνται ανάμεσα στους κεντρικούς αμυντικούς, όπως βλέπουμε παρακάτω. Με μαύρο χρώμα φαίνονται οι πάσες που δίνει ο χαφ στον χώρο, ενώ με πράσινο οι κινήσεις που κάνουν οι 2 επιθετικοί.

Συγκεντρώνοντας λοιπόν όλα τα παραπάνω στοιχεία καταλήγουμε στο να δείξουμε μια ολοκληρωμένη επίθεση στον σχηματισμό 4-4-2, όπως φαίνεται παρακάτω.

Ο επιθετικός Α μετακινείται προς τη θέση Α1 για να δημιουργήσει χώρο, ενώ ο επιθετικός Β κινείται προς το πρώτο δοκάρι. Ο πλάγιος χαφ Γ κινείται προς την περιοχή, ενώ ο πλάγιος αμυντικός θα ανέβει προς το επιθετικό 1/3. Θέση στο δεύτερο δοκάρι θα πάρει ο πλάγιος χαφ Δ της απέναντι πλευράς.

Στα αμυντικά τους καθήκοντα, όπως ακριβώς οι αμυντικοί είναι οι πρώτοι που ξεκινούν μια επίθεση, έτσι και οι επιθετικοί είναι οι πρώτοι που ξεκινούν μια άμυνα. Σκοπός τους είναι να καθυστερήσουν τους αντίπαλους τους και να κερδίσουν χρόνο για την υπόλοιπη ομάδα να πάρει θέσεις άμυνας.

Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω θα μπορούσαμε να πούμε πως στη πορεία των χρόνων,  το 4-4-2, εξελίχθηκε. Η κύρια ιδέα στο παλιό 4-4-2 ήταν η δημιουργία overlap στις πλευρές και ο στόχος ήταν να μπει το γκολ από το κέντρο. Στο παλιό 4-4-2 οι πλάγιοι αμυντικοί ήταν αυτοί που ήταν υπεύθυνοι να μεταφέρουν την μπάλα στην αντίπαλη περιοχή. Στο μοντέρνο 4-4-2, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο, καθώς οι κούρσες γίνονται από τους επιθετικούς και από τους πλάγιους χαφ.