Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2013

Συμπληρώματα στο ποδόσφαιρο


Για χρόνια οι επιστημονικές έρευνες που αφορούσαν στις διατροφικές ανάγκες των ποδοσφαιριστών και στους τρόπους κάλυψής τους, ήταν από ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Ο λόγος ήταν ότι λίγο πολύ το ποδόσφαιρο αντιμετωπιζόταν (αυτό ισχύει εν πολλοίς ακόμα στην Ελλάδα) ως ένα απλό χόμπι, στο οποίο ο αθλητής έβαζε πολύ περισσότερο την καρδιά και την θέληση και λιγότερο τις πραγματικές δυνάμεις, την αντοχή και την τεχνική. Ευτυχώς τα πράγματα αλλάζουν και όλοι οι ερευνητές έχουν καταλήξει ότι όσοι ασχολούνται σοβαρά με το ποδόσφαιρο έχουν παρόμοιες διατροφικές ανάγκες με τους μαραθωνοδρόμους !!
Αν και το ποδόσφαιρο είναι, μακράν του δεύτερου, το πιο δημοφιλές άθλημα στον κόσμο με εκατομμύρια αθλητών να ασχολούνται είτε επαγγελματική ή ερασιτεχνικά με αυτό, μόλις τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να γίνεται σοβαρή συζήτηση γύρω από τις πραγματικές ανάγκες των αθλητών, οι οποίες όπως είπαμε μοιάζουν με τις ανάγκες των μαραθωνοδρόμων.
Αυτό αρχικά φαίνεται περίεργο αφού ο ποδοσφαιριστής αλλάζει πολύ συχνά τον ρυθμό της ταχύτητας (άλλοτε κάνει σπριντ, άλλοτε περπατάει, άλλοτε τρέχει κανονικά κλπ), όμως αν παρακολουθήσουμε προσεκτικά έναν αγώνα, εστιάζοντας σε έναν παίχτη κάθε φορά, τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Τουλάχιστον αν επιλέξουμε έναν παίχτη που τρέχει πραγματικά.
Ένας τέτοιος παίχτης λοιπόν καλύπτει κατά τη διάρκεια ενός αγώνα περίπου 10-11 χλμ σε μία μέση ταχύτητα, εκτελεί συνολικά περίπου 1200μ. σε σπριντ, επιταχύνει περίπου 40-60 φορές και αλλάζει κατεύθυνση περίπου κάθε 5''. 
Αν και ένας παίχτης δεν καλύπτει όλη την απόσταση ενός μαραθωνίου (42χλμ) σε ένα αγώνα, η συχνά εναλλασσόμενη ταχύτητα και κατεύθυνση, καθώς και τα συχνά σπριντ, εύκολα εξαντλούν το γλυκογόνο τουλάχιστον των μηριαίων μυών.
Για παράδειγμα, μόνο 6'' ενός σπριντ αφαιρούν κατά τουλάχιστον 15% το γλυκογόνο, ενώ μόνο 30'' ενός γρήγορου τρεξίματος αφαιρούν το 30%.
Η ιδιαίτερα υψηλή καρδιακή ζώνη, μέσα στην οποία κινείται ένας ποδοσφαιριστής (οι έρευνες έχουν δείξει ότι για πάνω από τα 2/3 ενός αγώνα ένας παίχτης κινείται πάνω από το 85% της μέγιστης καρδιακής του συχνότητας) επιταχύνει ακόμα περισσότερο το γλυκογόνο των μυών. 
Στην πραγματικότητα ένας ποδοσφαιριστής έχει αποδειχτεί ότι σε έναν αγώνα χάνει το 90% του γλυκογόνου, κάτι που σημαίνει υψηλότατη ανάγκη για αποθεραπεία.
Κι όμως πολύ δεν γνωρίζουν τι σημαίνει σωστή διατροφή!
Οι ίδιες έρευνες έχουν δείξει ότι ένα μεγάλο ποσοστό ποδοσφαιριστών καταναλώνει μόνο 1200 θερμίδες από υδατάνθρακες τη μέρα, πολύ μακριά από το ιδανικό όριο των 2400-3000 θερμίδων από υδατάνθρακες. Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλοί παίχτες ξεκινάνε έναν αγώνα με τις αποθήκες γλυκογόνου ήδη μισοάδειες. Αυτό έχει σαν συνέπεια οι ίδιοι παίχτες να μην έχουν καθόλου ενέργεια από την έναρξη του β' ημιχρόνου. 
Αυτό εξηγεί για ποιο λόγο είναι αναγκαία αρχικά η κατανάλωση υδατανθράκων  λίγο πριν τον αγώνα, στο ημίχρονο αλλά και αμέσως μετά τη λήξη του. Ασφαλώς όταν μιλάμε για υδατανθρακούχο ρόφημα δεν εννοούμε τα απλά sport ροφήματα της αγοράς, τα οποία δεν προσφέρουν σχεδόν τίποτα.
Μία από τις βασικότερες ανάγκες ενός ποδοσφαιριστή επίσης είναι η σωστή ενυδάτωση. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι σε κάθε αγώνα κάθε παίχτης χάνει περίπου 2-5 λίτρα σωματικών υγρών, τα οποία αν δεν ληφθούν οδηγούν σε περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας, αύξηση των καρδιακών παλμών και πτώση της απόδοσης τουλάχιστον κατά 4-5%. Ως εκ τούτου η λήψη των ηλεκτρολυτών κρίνεται κάτι παραπάνω από αναγκαία.
Επειδή όμως η λήξη ενός αγώνα σηματοδοτεί την έναρξη της σωστής αποθεραπείας και προετοιμασίας για τον επόμενο αγώνα ή την αυριανή προπόνηση, ένας ποδοσφαιριστής θα πρέπει να λάβει όλα εκείνα τα θρεπτικά συστατικά που θα του επιτρέψουν πρώτα να αναρρώσει πλήρως και στη συνέχεια να ετοιμαστεί για την επόμενη μέρα.
Ως εκ τούτου είναι αναγκαία η λήψη ενός πλήρους μεταεξασκητικού Recovery ροφήματος με τουλάχιστον 500 θερμίδες από υδατάνθρακα, τα απαραίτητα αμινοξέα και τη γλουταμίνη  είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία.
Πέρα από τις φυσιολογικές όμως συνθήκες, σύμφωνα με τις οποίες ο ίδιος ο αθλητής ή το προπονητικό του team διαμορφώνουν την διατροφή του, υπάρχουν και κάποιες εξαιρετικές καταστάσεις κατά τις οποίες το σώμα είτε για να προστατευθεί προληπτικά ή για να αντιμετωπίσει μία δυσκολία του οργανισμού πρέπει να προσαρμόσει το διατροφικό του πλάνο ανάλογα.
Ας δούμε μερικές τέτοιες περιπτώσεις:
• Αϋπνίες μετά από αγώνα: Είναι μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση που βιώνουν πολλοί αθλητές, αφού ο αγώνας ποδοσφαίρου είναι μια εξαιρετικά στρεσογόνος κατάσταση, που επιβαρύνει τον οργανισμό τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Πολλοί είναι οι ποδοσφαιριστές οι οποίοι πραγματικά δυσκολεύονται πολύ να ηρεμήσουν τόσο ώστε να κοιμηθούν. Σε αυτή την περίπτωση θα βοηθούσε πολύ μια επιλογή ενός συμπληρώματος που βοηθάει στην έκκριση της αυξητικής ορμόνης.
• Προβλήματα σε τένοντες και αρθρώσεις: Είναι ένα πρόβλημα που αργά ή γρήγορα θα αντιμετωπίσει ένας αθλητής στα γόνατα, τους αχίλλειους τένοντες, τη μέση κτλ. Η επιβάρυνση που δέχεται ένας αθλητής καθημερινά στην προπόνηση είναι τόσο τεράστια ώστε αν δεν προβλεφθεί η προστασία των αρθρώσεων τότε το πρόβλημα θα παρουσιαστεί. Ιδιαίτερα σε περιόδους προετοιμασίας ή σε περιόδους συνεχόμενων αγώνων είναι επιβεβλημένη η λήψη αντίστοιχων συμπληρωμάτων διατροφής.
• Κράμπες: Οι κράμπες οφείλονται σε δύο κυρίως λόγους: Έλλειψη διατάσεων, κάτι που λογικά δεν πρέπει να απασχολεί τους ποδοσφαιριστές, αφού στην προπόνηση και την προθέρμανση πριν τον αγώνα ακολουθείται κανονικά πρόγραμμα διατάσεων.
Ο δεύτερος και βασικότερος λόγος είναι η έλλειψη ηλεκτρολυτών, μετάλλων και βιταμινών και κακή ενυδάτωση. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις υπερβολικής ζέστης, αλλά και λόγω της έλλειψης των απαραίτητων βιταμινών και ηλεκτρολυτών προκαλούνται μυϊκοί σπασμοί και κράμπες. 
Για να μην αδικούμε τους παίχτες όμως, μερικές φορές και λόγω αυξημένης διάρκειας ενός αγώνα (πχ παράταση) όσο και καλή ενυδάτωση να έχει προηγηθεί, ο υπερβολικός φόρτος πράγματι μπορεί να προκαλέσει κράμπες,  για αυτό θα πρέπει να υπάρχει από πριν πρόβλεψη και προστασία με κάποιο αντίστοιχο προϊόν .